Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller, uluslararası kamuoyu tarafından sıklıkla eleştiriliyor. Çin’in Sincan Özerk Bölgesi’nden elde edilen yeni kanıtlar, durumun tahmin edilenden de kötü olabileceğini ortaya koyuyor.

Kanıtlar: Küresel Politikalar Merkezi’nin (CPG) raporunda, Çin devletinin 2018’de Uygurların yoğun yaşadığı bölgelerde 570 bin kişiyi pamuk hasadında zorla çalıştırdığı kaydedildi.

Raporun önemi: Açık kaynaklardan elde edilen belgelerin, pamuk tarlalarında zorla çalıştırılma uygulamasının boyutlarına dair ilk kez net bulgular içerdiği düşünülüyor.

Ne iddia ediliyor?

• CPG raporunda, Uygurların polis gözetiminde çalıştırıldığı, işgücü transferi adı altında bir bölgeden diğerine sevk edildiği söyleniyor.
• Uluslararası kamuoyunun ‘toplama kampları’ veya ‘yeniden eğitim kampları’ diye tanımladığı yerlerde tutulan Uygurların ve diğer Müslüman azınlıkların, dinlerinden, kültürlerinden ve dillerinden vageçmeye zorlandığı, kadınların zorla kısırlaştırıldığı ve tacize uğradığı ifade ediliyor.

Çin’in iddialara cevabı: Söz konusu kampların aslında mesleki eğitim okulları, çalışma faaliyetlerinin ise gönüllülük esasına dayanan yoksulluğu azaltma programının bir parçası olduğu konusunda ısrar eden Çin hükümeti iddiaları reddediyor.

Kampların arka planı: Çin’de, dini içerikleri takip etmek ve ülke dışında yaşayan akrabalara sahip olmak devlet tarafından güvensizlik işareti olarak nitelendiriliyor. Bu kapsamda söz konusu davranışta bulunanların yeniden eğitim kamplarına alınmasıyla radikalleşmenin önüne geçilmesi hedefleniyor. Burada eğitim görenlerin de daha sonra tarlalarda çalışmaya yönlendirildiği belirtiliyor.

Kısıtlı incelemeler: Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi. Çin makamları, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çevirmeye devam ediyor.

Kanıtların etkisi: Dünyada kullanılan pamuğun %20’sinden fazlasının Sincan’da üretildiği göz önünde bulundurulduğunda, ilgili kanıtların küresel pamuk sevkiyat zincirine çok önemli etkilerinin olabileceği ifade ediliyor.

Görsel: SBS News